Pokoyhof, ul. Św. Antoniego 2/4

Podwórze zajazdu Pokoyhof, w tle widoczna Synagoga Krajowa, pocz. XX w.

Wlot do ulicy Św. Antoniego otwiera budynek z okazałym dziedzińcem zwany Pokoyhof. Swoją dość nietypową nazwę zawdzięcza nazwisku właścicieli, którzy zamieszkiwali tę działkę na po czątku XVII wieku. W tym miejscu, już od czasów nowożytnych mieścił się zajazd służący Żydom przybywających do miasta na targi i jarmarki. Fryderyk II na mocy edyktu z 1744 r. wyznaczył cztery zajazdy, w których Żydzi mogli się zatrzymywać: „Pod Złotym Jelonkiem” (Goldene Hirschel), „Pod Złotym Kołem” (Goldene Rade), „Szkoła Szermiercza” (Fechtschule) oraz właśnie „Pokoyhof”.

Na parceli tej znajdowały się budynki głównie o szachulcowej konstrukcji w tym: sześć domów mieszkalnych, dwie wozownie, trzy stajnie i synagoga, a komunikacja ze ściśle zabudowany dziedzińcem odbywała się za pomocą głównego budynku z szeroką bramą przejazdową. W części parterowej mieściły się pomieszczenia produkcyjne i warsztaty, a na wyższych piętrach mieszkania i pokoje gościnne.

Synagoga Krajowa w Podwórzu zajadu Pokoyhof, pocz. XX w.

W głębi działki znajdowała się Bożnica Krajowa (Landschule), istniejąca w tym miejscu od około 1685 roku. Pełniła ona rolę oficjalnej świątyni gminy wrocławskiej do czasów wzniesienia synagogi „Pod Białym Bocianem”. Nazwa – Landschule – związane jest z miejscem pochodzenia Żydów przyjeżdżających na targi wrocławskie ze Śląska – czyli Kraju – głównie z Białej Prudnickiej. Modlili się tu również przybysze z Czech i Moraw. Miała prostą szachulcową konstrukcje, nakrytą dwuspadowym dachem z uskokiem, a od strony frontowej z drewnianą galerią. Wyróżniał ją podział wnętrza, który dodatkowo podkreślał jej sakralną funkcję: miejsca dla mężczyzn, którzy aktywnie uczestniczyli w nabożeństwie znajdowały się na parterze, a dla kobiet na piętrze (tzw. babiniec).

Zajazd Pokoyhof, początek XX w.

W roku 1853 r. na rogu dzisiejszej Krupniczej i Włodkowica, wzniesiono nowy budynek według projektu Alexisa Langera (autora m.in. kościoła Michała Archanioła na Ołbinie we Wrocławiu). Nadał on fasadzie styl neogotycki i tym samym budynek ten był jedną z pierwszych tego typu budowli w mieście. Pełnił funkcję hotelu-zajazdu. Była to na ówczesne czasy budowla nowatorska: w parterach mieściły się sklepy, a na wyższych kondygnacjach mieszkania czynszowe i pomieszczenia do wynajęcia.

Na początku XX w. budynki szachulcowe usytuowane od ul. św. Antoniego zburzono. W 1910 r. powstało towarzystwo budowlane Pokoyhof (Pokoyhoffbaugesellschaft), którego dyrektorem był M. Epstein, projektantem arch. K. Heintzego, a pracami budowlanymi kierowała firma M. Mathiasa.